Φτιάχνουμε Ουράνιο Τόξο με λάχανο, λεμόνι, ξύδι & μαγ.σόδα. Είναι ένα από τα πιο πρόσφατα πειράματα που δοκιμάσαμε με τα παιδιά μου και ενθουσιαστήκαμε (κι εγώ μαζί) πολύ! Αυτό που μας ενθουσίασε περισσότερο είναι ότι τα χρώματα αυτά προέκυψαν μόνο με απλά, καθημερινά υλικά που χρησιμοποιούμε στην κουζίνα μας.
Χωρίς να προσθέσουμε χρώματα ζαχαροπλαστικής ή κάτι παρόμοιο καταφέραμε να φτιάξουμε σχεδόν όλες τις αποχρώσεις του ουράνιου τόξου μόνο με ελάχιστα υλικά. Κι όλα αυτά χάρη στη χημεία και τις αντιδράσεις που δημιουργούνται όταν κάποια υλικά αναμιγνύονται μεταξύ τους. Πάμε να σας πω αναλυτικά!
Φτιάχνουμε Ουράνιο Τόξο (χημικό)
Υλικά
- Ένα μοβ λάχανο (μικρό σε μέγεθος)
- Ξύδι
- Λεμόνια
- Σόδα μαγειρικής
- Μερικά διάφανα ποτήρια
- Μπλέντερ ή πολυκόφτη ή τρίφτη κουζίνας
- Κουτάκια για ανακάτεμα
- Στίφτη για τα λεμόνια
- Σουρωτήρι
Παιρνουμε το μισό μοβ λάχανο, το κόβουμε σε μικρά κομμάτια και το βάζουμε στο μπλέντερ. Προσθέτουμε βραστό νερό, τόσο όσο χρειάζεται για να μπορεί να αλεστεί το μοβ λάχανο χωρίς να κολλάει. Προσέχουμε να περισσεύει και λίγο νερό.
Αλέθουμε το λάχανο με το μπλέντερ μέχρι να γίνει πολύ μικρά κομματάκια, προσθέτουμε καυτό νερό και το αφήνουμε να μουλιάσει για περίπου 20 λεπτά.
Αν δεν έχουμε μπλέντερ τότε τρίβουμε το λάχανο στον τρίφτη, προσθέτουμε καυτό νερό και το αφήνουμε να μουλιάσει για περίπου 20 λεπτά.
Στη συνέχεια σουρώνουμε (1-2 φορές) το ζουμί από το λάχανο κι έχουμε ένα διαυγές μοβ (σκούρο) υγρό. Τα υπολλείματα από το λάχανο δεν θα τα χρειαστούμε, κρατάμε μόνο το υγρό το οποίο αφήνουμε στην άκρη να παγώσει καλά.
Φτιάχνουμε Ουράνιο Τόξο με λάχανο, λεμόνι, ξύδι & μαγειρική σόδα.
Το υγρό αυτό θα είναι ο δείκτης μας στο πείραμα μας. Δείκτες στη Χημεία ονομάζονται οι ουσίες που όταν προστίθενται σε ένα διάλυμα αποκτούν ένα χαρακτηριστικό χρώμα. Το χρώμα που θα αποκτήσει ο δείκτης εξαρτάται από το πόσο όξινο (δηλαδή ξινό) είναι ένα διάλυμα.
Για παράδειγμα το λεμόνι και το ξύδι είναι ξινά. Η ξινή τους γεύση οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε ιόντα οξωνίου. Έτσι, όταν ένα διάλυμα έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε ιόντα οξωνίου, λέγεται όξινο. Ενώ όταν έχει μικρή περιεκτικότητα σε ιόντα οξωνίου τότε λέγεται βασικό ή αλκαλικό.
Σε ένα μικρό μπολ βάζουμε ξύδι, σε ένα άλλο μπολ λεμόνι (στημένο και σουρωμένο) και σε ένα τρίτο μπολ τη μαγειρική σόδα.
Σε κάθε ποτήρι προσθέτουμε λεμόνι ή ξύδι ή μαγειρική σόδα και ανακατεύουμε καλά! Στην αρχή βάζουμε μικρές ποσότητες και παρατηρούμε τις χρωματικές αλλαγές.
Παίρνουμε τόσα ποτήρια όσα τα χρώματα που θέλουμε να φτιάξουμε. Σε κάθε ποτήρι βάζουμε 2 κουταλιές του γλυκού από τον δείκτη μας (το υγρό από το λάχανο). Ύστερα αρχίζουμε να πειραματιζόμαστε!
Φτιάχνουμε Ουράνιο Τόξο με λάχανο, λεμόνι, ξύδι & μαγειρική σόδα.
Γενικά μια μικρή ποσότητα δείκτη σε ένα όξινο διάλυμα είναι αρκετή ώστε να του προσδώσει κάποιο χαρακτηριστικό χρώμα.
Το λεμόνι και το ξύδι είναι όξινες ουσίες (εξάλλου έχουν ξινή γεύση) επομένως τα διαλύματά τους θα γίνουν μοβ, ροζ ή κόκκινα. Η μαγειρική σόδα είναι βασική ή αλκαλική ουσία, επομένως κάνει τα διαλύματα πράσινα ή κίτρινα.
Προσπαθούμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε φορά διαφορετικές ποσότητες από ξύδι, λεμόνι, βάση και μαγειρική σόδα. Έτσι θα πετύχουμε να φτιάξουμε διαφορετικά χρώματα.
Για να φτιάξετε κάποια χρώματα μπορεί να χρειαστεί να βάλετε ελάχιστη ή καθόλου ποσότητα από το δείκτη (δηλαδή το υγρό από το λάχανο). Για παράδειγμα, εμείς για να φτιάξουμε το κίτρινο χρησιμοποιήσαμε μόνο λεμόνι και σόδα. Για να φτιάξουμε το πορτοκαλί μόνο ξύδι και σόδα. Ενώ για να φτιάξουμε το μπλε χρησιμοποιήσαμε σόδα και το δείκτη μας (υγρό από το λάχανο).
Όσο περισσότερες αποχρώσεις φτιάξουμε τόσο πιο όμορφο θα είναι το ουράνιο τόξο μας. Αφού φτιάξαμε αρκετά χρώματα τα βάλαμε στη σειρά και μετά βρήκαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τη Χημεία και τι ακριβώς είναι και γιατί είναι χρήσιμη στην καθημερινότητα μας.
Για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα μας, γραφτείτε στο newletter (κλικ εδώ), ακολουθήστε με στο Instagram (κλικ εδώ) και στο Facebook (κλικ εδώ).
Το πείραμα αυτό ενθουσίασε πολύ τα παιδιά μου και μου ζητάνε συχνά να το ξανακάνουμε. Είναι αρκετά εύκολο και βοηθάει τα παιδιά να έρθουν σε μια πρώτη επαφή με την επιστήμη της Χημείας.
Είπαμε και για ένα ποίημα που έγραψε κάποτε ο ποιητής Κωστής Παλαμάς για τη Χημεία:
“Κορώνα των επιστημών, θαυματουργή Χημεία,
και μέσ΄από τα σκύβαλα στολίδια βγάζεις και πετράδια.
Μπορείς τα τίμια να τα πλάσης με την ατιμία,
να βρης παλμούς ερωτικούς και μέσα στην καρδιά την άδεια;“
Σας φιλώ…
Δείτε επίσης
Ουράνιο τόξο: Πείραμα με smarties
Πείραμα για παιδιά: Ηφαίστειο με σόδα, ξύδι και χρώμα ζαχαροπλαστικής
Το Ηλιακό Σύστημα με αστρική σκόνη: Πως να το φτιάξετε
